Albert Wiersema (1895-1966)

Albert Wiersema werd geboren te Lutjewolde nabij Bedum, uit een landbouwfamilie. Als één van de jongste zonen zou hij geen landbouwer worden, hij koos voor het vak timmerman en werkte zich in de loop der jaren op tot aannemer. In de avonduren volgde hij cursussen aan de tekenschool te Bedum (?) en de academie Minerva te Groningen. En vestigde zich in 1925 als zelfstandig architect in Bedum waar hij aan de Stationsweg 62 zijn eigen huis bouwde waar hij ook zijn bureau had. Het huis was vernieuwend voor die tijd met een opvallende kap en opvallende details.

 Op 17 februari 1921 huwde Albert Wiersema met Anna Reitsma. Zij overleed in 1944 aan leukemie. Het graf op de begraafplaats te Bedum is een ontwerp van Wiersema .

Uit zijn tweede huwelijk kregen zij twee dochters; Anneke en Sjoukje.

Naast architect was Wiersema ook verzekeringsagent om, in tijden dat er niet veel opdrachten waren toch rond te kunnen komen met zijn bedrijf en voor zijn gezin.

Wiersema was principieel en daardoor streng voor zichzelf en ook voor zijn omgeving. Eerlijkheid ging voor alles, ook als dat ten koste ging van hemzelf. Hij wilde controle houden over alles, ook op de bouwplaats werd regelmatig gecontroleerd of alles volgens het bestek werd gedaan. Hij liet niet toe dat er goedkopere materialen werden gebruikt dan welke hij had voorgeschreven, dan betaalde hij het nog liever zelf. Wiersema was nauwgezet en precies en eiste dat ook van aannemers en werklieden op de werkplaats.

 

In de bestekboekjes staat onder artikel 15 wijze van uitvoering:

“Het geheele werk moet worden uitgevoerd door bekwame werklieden en voorzien van wat gerekend kan worden daartoe te behoren.”

En artikel 28 Weklieden:

“…. verder moeten de aannemers zorgen dat op het werk geen sterken drank wordt geschonken, noch gebruikt, terwijl ongeschikte werklieden, of werklieden die zich van oneerbare taal bedienen, onmiddellijk van het werk worden verwijderd.”

 

Wiersma trad niet graag op de voorgrond, hij was daar te nuchter en te integer voor, wel wilde hij laten zien dat hij `erbij hoorde` : een mooie auto en iedere zondag naar de kerk droeg zijn vrouw een fraaie hoed, hij was zo trots op zijn vrouw en zijn twee dochters.

 

In de jaren 1920 tot 1940 ontwierp Wiersema vooral in en rond Bedum Heerenhuizen, middenstandswoningen, arbeiderswoningen maar ook kerken, scholen en boerderijen.

 ls architect was Wiersema eigenzinnig, had zijn eigen ideeën over architectuur en had daardoor ook een eigen invulling van de sobere Amsterdamse School stijl. Hij werd op zijn bureau bijgestaan door tekenaars als Doesburg, Veldkamp en Mars. Hij had met allen een goede verstandhouding en er was zelden onenigheid. Bij twijfel zal Wiersema´s mening zeker doorslaggevend geweest zijn.

Tot zijn werk behoren de kerken van Onderdendam (1932) Westeremden (1934) Twijzel (1934) en Mariënberg (1934).

 Bij de bouw van de Goede Herder kerk te Bedum in 1937, was Egbert Reitsma de hoofdarchitect en werkte hij in dit project samen met Wiersema als uitvoerend architect. Ook met de, eveneens in Bedum wonende, architect Zevenberg had Wiersma goede contacten en werden er wel eens opdrachten uitgewisseld.

In 1944 volgde Wiersema zijn geweten en sloot zich aan bij de vrijgemaakt Gereformeerde kerk. Ook was hij politiek actief en lid van de ARP en later GPV. Dat zal ongetwijfeld gevolgen hebben gehad voor zijn opdrachten. Uit het Wiersema-archief blijkt dat na de oorlog, veel opdrachten kwamen uit kringen van de Vrijgemaakt Gereformeerde kerken in het noorden van het land.

Na de oorlog waren de economische omstandigheden dusdanig dat er soberder gebouwd moest worden. In de uitbreidingsgebieden van Bedum bouwde Wiersema o.a. arbeidershuizen en woningwetwoningen in een traditionele bouwstijl die verwant is aan de Delftse School.

In 1963 droeg Wiersema het bedrijf over aan zijn neef Veldkamp. Albert Wiersema overleed op 13 december 1966.

Albert Wiersema is niet de meest bekende architect uit de Groninger Amsterdamse School. Het op de voorgrond treden lag niet in zijn karakter wat evenals zijn bouwstijl “naturel en creatief” genoemd kan worden.

 

Toch zijn er meer dan 300 objecten door Wiersema verwezenlijkt in en om Bedum en het Noord Nederland. Daarvan zijn een groot aantal tekeningen en bestekboekjes in het “Wiersema archief” van DE KERK terug te vinden.  Het Wiersema archief is in 2016 door Anja Reenders overgedragen aan DE KERK.

DE ontbrekende besteknummers zijn in 2019 in bruikleen afgestaan door de erven van    K.  Zevenberg (de tweede grote architect van Bedum).

 Zie ook het Boek Albert Wiersema - architect te Bedum in de webwinkel.